Besparing door doordachte bepaling ATEX zonering

Veiligheid is de hoogste prioriteit voor bedrijven in de voedingsverwerkingsindustrie. Vanzelfsprekend moeten processen en ruimten effectief ingeregeld worden, maar veiligheid van de mensen staat daarbij altijd voorop.

Bij veel bedrijven is er sprake van brand- en explosiegevaar. Ongevallen dienen voorkomen te worden. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, hoeft dit zeker niet alleen chemische stoffen te betreffen. Het kan hierbij ook gaan om producten of productstoffen zoals melkpoeder of suiker.  Om de veiligheid van de mensen te waarborgen, moeten gevarenzones goed in beeld worden gebracht. We noemen dit ATEX zonering.

ATEX zonering

Bedrijven waar men werkt met explosiegevaarlijke stoffen, dienen zich te houden aan de ATEX-richtlijnen. Die bepalen onder andere dat een ATEX zone gevisualiseerd moet worden. “Zo’n ATEX zone geeft in classificaties aan hoe vaak en hoe lang een brandbare stof vrijkomt”, legt Piet van der Meijs, adviseur bij Synergo, uit. “Wat we vaak in de praktijk zien, is dat een zone wordt gedefinieerd door het bedrijf zelf, alsook de vervolgacties. Vervolgens worden wij gebeld voor advies over de aan te schaffen apparatuur. Om een goed advies uit te brengen, analyseren we altijd zelf de situatie. Gevarenzone-indeling is een methode om plaatsen waar sprake is van explosieve atmosfeer, te analyseren en te classificeren.

Een zonering bepalen

“Wat we vaak zien, is dat bedrijven wel de juiste stappen nemen om een zonering te bepalen maar in de onjuiste volgorde”, vervolgt Piet. “En dat is nu juist cruciaal. We beantwoorden de volgende vragen:

1. Hoe vaak en hoe lang komt een brandbare stof vrij?
2. Wordt brandbare stof afgezogen? Door een brandbare stof af te zuigen kan een zone namelijk worden verlaagd.
3. In welke staat verkeren de werkplekken? Een schone en opgeruimde werkplek is van grote invloed op de veiligheid. De staat van een werkruimte nemen we om die reden ook altijd mee in de bepaling.”

Een zonering aanpak

Op basis van de analyse door een veiligheidsadviseur, wordt een zonering aangepakt en waar nodig gewijzigd. Piet: “Het komt vaak voor dat men een grotere zone bepaalt dan nodig is. Wij gaan altijd terug naar de bron. De aanpak is dan als volgt:

1. We stellen vragen als: ‘is deze brandbare stof echt nodig in een proces’? Een sprekend voorbeeld is verf op terpentinebasis. Verven op waterbasis hebben hetzelfde effect als verven op terpentinebasis. Echter verf op terpentinebasis is veel explosiegevaarlijker. Een voor de hand liggende oplossing is dan overstappen naar verf op waterbasis dat veel minder explosiegevaarlijk is.Bronaanpak is niet in alle gevallen mogelijk. Desalniettemin een zeer belangrijke stap die niet mag ontbreken in de beoordelingssystematiek.
2. De zonering zo klein mogelijk maken. Denk hierbij aan het verhelpen van lekkages, plaatsen van afzuiging en het schoonhouden van installaties en ruimtes.
3. Niet noodzakelijke apparatuur verwijderen uit de zonering.
4. Uiteindelijk bekijken we de apparatuur die noodzakelijk is binnen de zonering. Die apparatuur gaan we vervolgens aanpassen aan de normen.

Piet vult aan: “Het klinkt allemaal erg logisch, maar we zien in de praktijk vaak dat het hierboven genoemde vierde punt, voor veel bedrijven juist een vertrekpunt is. Eigenlijk is dat ook niet gek. Een grondige analyse en praktisch advies vraagt om ervaring in en kennis van industriële veiligheid. Het doet me altijd veel deugd als wij met ons advies de klant een praktische oplossing kunnen bieden die ook nog eens geld bespaart.”